Қандай жағдайларда сот-сараптамалық бухгалтерлік зерттеу қажет?

Сот-сараптамалық бухгалтерлік зерттеу сот-экономикалық сараптаманың бір түріне жатады, кәсіпорынның қаржылық-экономикалық толықтығын, кәсіпорынның ескерілген саясатын толық зерттеуге және талдауға мүмкіндік береді.

Сарапшы нені зерттейді?

• Кәсіпорын балансы;
• қаржы-шаруашылық қызметінің есебі мен талдауы;
• бастапқы және бухгалтерлік құжаттар;
• бухгалтерлік есеп шоттарын талдау;
• қаржы-шаруашылық қызметке қатысты басқа да құжаттар.

Сот-сараптамалық бухгалтерлік зерттеу кезінде қандай міндеттер шешіледі?

• материалдық құндылықтар мен қызмет көрсету үшін есеп айырысу операцияларының есепке алуда көрсетілгенін анықтау;
•       ақша қаражатын кіріске алынуын, есептелуін, төленуін және есептен шығарылуын анықтау;
•       бухгалтерлік есепті жүргізудің бухгалтерлік заңнама талаптарына сәйкестігін анықтау;
•       кассадағы және банк есепшоттарындағы ақша қаражаттарымен жасалған операцияларды зерттеу;
•       материалдық құңдылықтармен жасалған операцияларды зерттеу;
•       іс үшін маңызы бар өзге де бухгалтерлік операцияларды зерттеу.

Осы сараптама шеңберінде мынадай мәселелер шешіледі:

•  тауар-материалдық құндылықтар (бұдан былай-ТМҚ) мен ақша қаражаттарын кіріске алу мен есептен шығару бухгалтерлік есеп құжаттарымен негізделген бе;
•       зерттеу кезеңіндегі ТМҚ-ның (ақша қаражатының) кем болу (артық болу) сомасы қанша;
•       зерттелетін кезеңдегі ақша қаражаттары берешегінің мөлшері қанша;
•       зерттелетін кезеңдегі төлемдер бойынша (еңбекақы, зейнетақы, жәрдемақы) берешектердің мөлшері қанша:
•       іс үшін маңызы бар және сарапшының құзыретіне жататын өзге де сұрақтар.